Güney Afrika, Uluslararası Adalet Divanında İsrail aleyhine ‘Gazze’de soykırım’ davası açtı

Güney Afrika Cumhuriyeti, İsrail’i “Gazze’deki Filistinlilere soykırım yapmakla” suçlayarak Birleşmiş Milletler’in en yüksek yargı otoritesi olan Uluslararası Adalet Divanı’na (UAD) dava açtı.

Pretoria’nın talebinde, “İsrail’in eylem ve ihmallerinin soykırım teşkil ettiği”, çünkü bu eylemlerin Filistin ulusal, ırksal ve etnik grubunun bir parçası olan “Gazze’deki Filistinlileri yok etmek” amacıyla gerçekleştirildiği belirtildi.

Talepte, İsrail’in Gazze’deki eylemlerinin “soykırım amacıyla işlendiği” belirtiliyordu.

Lahey’deki Mahkemeden ayrıca İsrail’in Gazze’deki askeri operasyonlarını derhal askıya alması için geçici bir emir çıkarması da istendi.

Önümüzdeki günlerde veya haftalarda talep üzerine bir duruşma yapılması muhtemel.

Ancak süreç başlarsa yıllar sürmesi bekleniyor.

UAD’den yapılan yazılı açıklamada, Güney Afrika’nın bu talebi, İsrail’in Gazze Şeridi’ndeki Filistinlilere yönelik “Soykırım Sözleşmesi” kapsamındaki yükümlülüklerini ihlal ettiği gerekçesiyle yaptığı doğrulandı.

Tel Aviv hükümeti, Güney Afrika’nın soykırım iddialarını “iğrenç” bularak reddetti ve bunun “kan iftirası” olduğunu söyledi.

İsrail Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, davanın hukuki dayanaktan yoksun olduğu ve mahkemeyi “aşağılık bir suistimal ve aşağılama” teşkil ettiği belirtildi.

(“Kan iftirası” Yahudi karşıtı karalamalar ve komplo teorilerini ifade etmek için kullanılmaktadır.)

İsrail de yanıt açıklamasında Güney Afrika’yı Hamas’la işbirliği yapmakla suçladı.

Açıklamada ayrıca İsrail’in uluslararası hukuka saygı duyduğu ve buna göre hareket ettiği, askeri eylemlerini yalnızca Hamas’a odakladığı ve Gazzelilerin düşman olmadığı belirtildi. Ayrıca sivillere verilecek zararı en aza indirmek ve bölgeye insani yardımın girmesine izin vermek için önlemler aldığını da belirtti.

Bu arada Güney Afrika, davayı Soykırım Sözleşmesi kapsamında açıyor çünkü hem Güney Afrika hem de İsrail sözleşmeyi imzalamış durumda.

Soykırım Sözleşmesi’nin 9. maddesine göre, bir devletin sözleşmenin maddelerini ihlal etmesi durumunda, sözleşmeye taraf olan herhangi bir devlet, ihlal eden devlete karşı Uluslararası Adalet Divanı’nda dava açabilir.

ABD’nin desteğini alan İsrail’in savaşı durdurup durduramayacağı veya açılan davanın savaşı durdurmada başarılı olup olmayacağı henüz bilinmiyor.

Ancak Mahkemenin kararları yasal olarak bağlayıcı olmasına rağmen her zaman uygulanmamaktadır.

Çünkü Mart 2022’de Mahkeme, Rusya’ya Ukrayna’daki düşmanlıkları sona erdirme talimatı vermişti ancak Moskova aslında bu bağlayıcı hukuki karara uymamıştı.

Güney Afrika, İsrail’in Gazze’deki askeri eylemlerini sık sık sert bir şekilde eleştiriyor.

Aralarında Başkan Cyril Ramaphosa’nın da bulunduğu pek çok Güney Afrikalı politikacı, İsrail’in Gazze ve Batı Şeria’daki politikalarını Güney Afrika’nın eski apartheid rejimiyle karşılaştırıyor.

Güney Afrika lideri Ramaphosa geçtiğimiz günlerde İsrail’i savaş suçları işlemekle ve “soykırıma eşdeğer” eylemlerde bulunmakla suçladı.

İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırıları 84’üncü gününde devam ederken, kentte şu ana kadar öldürülenlerin sayısı 22 bine yaklaştı.